(Voorgestelde) wijzigingen voor de fiscale behandeling van giften

11 augustus 2023 - Culturele instellingen en andere goede doelen instellingen zijn in belangrijke mate afhankelijk van bijdragen uit subsidies. Een tweede belangrijke inkomstenstroom zijn giften. In dit artikel gaan wij ervan uit dat de culturele instelling beschikt over de zogenoemde ANBI-status. Ter voorbereiding op de resultaten van de ANBI-analyse die dit najaar worden verwacht door het ministerie van Financiën, bespreken wij in dit artikel enkele (voorgestelde) wijzigingen voor de fiscale behandeling van giften. Hierbij wordt zowel aandacht besteed aan aanpassingen voor aftrek in de inkomstenbelasting, als aanpassingen in de vennootschapsbelasting.

Begrenzing van periodieke giften

Periodieke giften zijn voor een ANBI belangrijk. Donateurs verplichten zich voor een vaste periode van minimaal vijf jaar een vooraf toegezegde bijdrage te doen. De instelling kan hiermee rekening houden in de planning van de activiteiten en uitgaven. Per 1 januari 2023 is de aftrek van periodieke giften begrensd tot € 250.000 per huishouden per kalenderjaar. Uit een eerste inventarisatie blijkt dat het aantal periodieke giften dat het bedrag van € 250.000 overstijgt klein is. Er is echter geen rekening gehouden met het feit dat donateurs verschillende periodieke giften kunnen doen, waardoor het totaalbedrag wel kan worden overschreden. De maatschappelijke impact van de ingevoerde maatregel is daarom nog niet goed in te schatten. Hoewel het platform ‘Samenwerkende Brancheorganisaties Filantropie’ haar zorgen heeft geuit, lijkt de beperkende maatregel vooralsnog in stand te blijven.

Beëindigingsgronden periodieke giften

In het wetsvoorstel Fiscale verzamelwet 2024 is een versoepeling opgenomen voor de mogelijkheden om een periodieke gift te beëindigen. In de periodieke schenkingsovereenkomst kan worden opgenomen dat de periodieke gift eindigt bij verlies van de ANBI-status, het faillissement van de ANBI, bij arbeidsongeschiktheid van de schenker(s), of bij werkloosheid van de schenker(s). Het moet hierbij gaan om elementen die buiten de eigen macht van de schenker liggen. Als een directeur-aandeelhouder zichzelf ontslaat, zal dit geen beëindigingsgrond opleveren. 

Giften in natura

Op dit moment zijn giften in natura aftrekbaar. Hierbij is het soms lastig vast te stellen wat de waarde is van de gift. In de Fiscale verzamelwet 2024 is daarom opgenomen dat voor giften in natura met een waarde in het economische verkeer van meer dan € 10.000 per kalenderjaar, een onafhankelijk taxatierapport of een factuur nodig is.

Giften door vennootschappen

Ook bedrijven schenken in Nederland aan ANBI’s. Als sprake is van een bijdrage in de vorm van sponsoring of reclame, zijn deze bijdragen voor de vennootschap aftrekbaar van de  belastbare winst. Er zijn echter ook bijdragen zonder tegenprestate en zonder zakelijk belang, de giften. Deze uitgaven zijn in beginsel niet aftrekbaar bij de vennootschap. Echter, hierop is een uitzondering gemaakt in de vorm van een giftenftrek. De aftrek bedraagt ten hoogste 50% van de winst met een maximum van € 100.000. Bij een gift aan een culturele ANBI wordt de aftrek verhoogd met 50% van het bedrag van de giften, met een maximum van € 2.500. Daarbij worden de giften die binnen deze grenzen vallen niet aangemerkt als een uitdeling aan de aandeelhouder.

Demissionair staatssecretaris van Financiën Van Rij heeft in zijn kamerbrief van 27 juni 2023 toegezegd dat op Prinsjesdag nieuw beleid bekend zal worden gemaakt voor giften zonder tegenprestatie door vennootschappen.

Momenteel onderzoekt het kabinet de denkrichting of het mogelijk is om de giftenaftrek in de vennootschapsbelasting te laten vervallen – de niet-zakelijke gift is dan niet meer aftrekbaar –, waarbij de gift niet zal zijn onderworpen aan schenkbelasting. Voor de aanmerkelijkbelanghouder zal in deze gedachtegang geen winstuitdeling in aanmerking worden genomen.

Meer informatie?