CSRD gap analysis

De Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) is een evolutie van duurzaamheidsrapportages. De CSRD-richtlijn staat centraal in de Green Deal van de Europese Unie en moet zorgen voor meer transparantie over en betere kwaliteit van duurzaamheidsinformatie. Het is de langverwachte update van de bestaande richtlijn niet-financiële verslaglegging (NFRD). De CSRD verruimt het toepassingsgebied van bedrijven die verplicht zijn te rapporteren over duurzaamheid. Naast beursgenoteerde ondernemingen moeten nu ook middelgrote bedrijven gaan rapporteren over de milieu- en sociale impact van bedrijfsactiviteiten. Naar schatting zullen er 50.000 bedrijven CSRD plichtig worden in Europa, waaronder velen organisaties in Nederland.

Op 26 februari 2025 heeft de Europese Commissie een Omnibus voorstel uitgebracht. Met dit voorstel wordt de impact van duurzaamheidswetgeving op het Europese bedrijfsleven verminderd langs de volgende lijnen:

• Minder bedrijven in scope voor de CSRD en de EU groene taxonomie
   
• Minder omvangrijke verslaggevingstandaarden vanuit de European Sustainability Reporting Standards – ESRS en EU groene taxonomie;
   
• Minder diepgaande ketenverantwoordelijkheid vanuit de Corporate Sustainability Due Diligence Directive – CSDDD en de Carbon Border Adjustment Mechanisme – CBAM

Voor meer informatie over de impact van de Omnibus: Versimpeling van de duurzaamheidsverslaggeving - Forvis Mazars - Nederland

Waarover moet u rapporteren?

De European Sustainability Reporting Standards (ESRS) is het rapportagekader voor duurzaamheid onder de CSRD. De structuur van de ESRS, zoals hieronder weergegeven, bestaat uit een algemeen deel (cross cutting standards) en drie inhoudelijke delen: milieu, sociaal en governance.

In totaal zijn er 82 ‘disclosure requirements’ en 1.144 datapunten. Moet u deze allemaal rapporteren? Nee, de ‘cross cutting standards’ zijn van toepassing op alle bedrijven. De andere onderwerpen (milieu, sociaal en governance) worden vastgesteld op basis van een dubbele materialiteitsanalyse. Hieruit komen de belangrijkste duurzaamheidsonderwerpen voor uw organisatie naar voren. Alleen de als materieel (belangrijk) bevonden onderwerpen zijn dus op uw organisatie van toepassing. Via het Omnibus voorstel wordt het aantal van toepassing zijnde datapunten heroverwogen. Wat de impact hiervan gaat zijn is nog niet duidelijk.

Vijf redenen waarom CSRD prioriteit moet krijgen

Duurzaamheidsverslaggeving blijft een relevant onderwerp. Hoewel de CSRD een verplicht kader kent, het aantal organisaties dat moet voldoen wellicht wordt beperkt, wordt de rapportage naar stakeholders steeds belangrijker:

1. De CSRD is niet vrijwillig maar verplicht (wet – en regelgeving) voor bedrijven welke binnen haar scope vallen.
2. De kwaliteit van niet financiële verslaglegging wordt steeds belangrijker, de connectiviteit tussen de risico’s voortkomend uit duurzaamheidsthema’s en de financiële verantwoording wordt steeds directer, en verplichte assurance is van toepassing vanuit de CSRD. Uw accountant zal dus alleen goedkeuring geven op uw jaarverslag indien er aan de vereisten wordt voldoen.
3. Uw concurrentie positie is afhankelijk van de mate waarin u invulling geeft aan duurzaamheid. Uw klanten, leveranciers en medewerkers zullen uw organisatie in toenemende mate gaan bevragen op haar impact op mens en milieu. Dit is zowel een kans als risico. Een algemene beschrijving van uw duurzaamheidsbeleid zal niet meer voldoen. Inzicht in concrete duurzaamheid KPI’s zal worden verlangd door ketenpartijen. In toenemende mate is dit ook te zien in offerte en – tendertrajecten. 
4. De mate waarin uw toegang heeft tot financiering is afhankelijk van de wijze waarop u invulling geeft aan duurzaamheid. Het verlenen van rentekortingen door financiële partijen is een actueel voorbeeld en kans. Het uitsluiten van financiering is daarentegen natuurlijk een risico. 
5. CSRD helpt uw organisatie om meer inzicht te krijgen op de (1)  impact van uw organisatie op mens en milieu evenals de (2) financiële impact van mens en milieu op uw cash flow, resultaten, ontwikkelingen en marktpositie. Uw organisatie wordt dus toekomstbestendiger.

Waar en wanneer te beginnen?

Ondanks dat veel organisaties al zijn gestart en de principes steeds breder bekend zijn, blijft het rapporteren over duurzaamheid nog steeds een veelomvattend en nieuw gebied. Dit geldt ook voor organisaties waar duurzaamheid al hoog op de agenda staat en die hierover uitgebreid rapporteren.  Het aantal datapunten zal voor hen ook fors toenemen. Organisaties waarbij duurzaamheid en haar verslaglegging nog beperkt ontwikkeld zijn, moeten  een  inhaalslag maken. Begin dus nu met CSRD ook als uw organisatie over 2025 dient te rapporteren. ‘Waar moet ik dan mee te beginnen?’, is een legitieme vraag. Forvis Mazars adviseert om te starten met de volgende drie punten:

1. Laat u informeren over CSRD en haar nieuwste ontwikkelingen.
2. Voer een materialiteitsanalyse uit. Dit is verplicht en geeft u inzicht in de belangrijkste duurzaamheidsonderwerpen (impact, kansen en risico’s).
3. Voer een CSRD GAP – analyse uit. Hiermee krijgt u inzicht in de punten welke binnen CSRD nog door uw organisatie ingevuld moeten worden.