Vanaf 1 januari 2026 weer reguliere handhaving op zzp'ers door de Belastingdienst

Vanaf 1 januari 2026 weer reguliere handhaving op zzp'ers door de Belastingdienst

De belastingdienst heeft aangekondigd om vanaf 1 januari 2026 weer te gaan handhaven op de arbeidsrelatie van zzp’ers, op grond van de ‘normale regels’. Als sprake is van schijnzelfstandigheid – en dus sprake is van een dienstbetrekking – kunnen naheffingsaanslagen loonheffingen worden opgelegd. Anders dan in 2025, kan de belastingdienst in 2026 e.v. ook weer boetes opleggen. Onlangs heeft de Belastingdienst het Handhavingsplan arbeidsrelaties 2026 gepubliceerd. Wij informeren u hierover graag als volgt.

Wat verandert er? 

Vanaf 1 januari 2025 is het handhavingsmoratorium afgeschaft, wat inhield dat de Belastingdienst weer naheffingsaanslagen kon opleggen indien zij van mening was dat sprake was van een werknemer. De opheffing van het handhavingsmoratorium begin 2025 ging gepaard met een zachte landing, wat inhield dat geen boetes werden opgelegd over 2025. Deze tegemoetkoming komt per 1 januari 2026 te vervallen. Dit heeft tot gevolg dat de belastingdienst weer volgens ‘de normale regels’ gaat handhaven op arbeidsrelaties van zzp’ers. Zo kondigt de belastingdienst aan in het Handhavingsplan arbeidsrelaties 2026.

Handhavingsplan arbeidsrelaties 2026: Geen zachte landing meer 

Het Handhavingsplan 2026 benadrukt dat vanaf 2026 weer de normale regels gelden voor de handhaving van arbeidsrelaties. De Belastingdienst zet daarnaast in op risicogericht toezicht, met o.a. bedrijfsbezoeken, boekenonderzoeken en gebruik van een zogenoemde detectiemodule. De Belastingdienst zal handhaving van arbeidsrelaties niet richten op specifieke branches of doelgroepen, tenzij steekproeven of andere onderzoeken laten zien dat onderscheid in doelgroepen zinvol is. 

Tot 2030 blijft het ingroeimodel bestaan. Dit betekent dat de Belastingdienst bij boekenonderzoeken rekening houdt met het eerdere handhavingsmoratorium. Voor correctieverplichtingen en naheffingsaanslagen gaat de Belastingdienst niet verder terug dan 1 januari 2025, tenzij er sprake is van kwaadwillendheid of van een aanwijzing die voor die datum is gegeven.

Pas in 2030 kan de Belastingdienst weer tot 5 jaar terug correctieverplichtingen en naheffingsaanslagen opleggen als sprake is van een dienstbetrekking. 

In het Handhavingsplan staat dat in geval van een vermoeden van opzet en een fiscaal nadeel van meer dan € 100.000 strafrechtelijke vervolging mogelijk is. In het handhavingsplan wordt ook de praktijksituatie aangehaald dat zzp’ers worden ingehuurd via een tussenpersoon. Hierbij wordt aangegeven dat opdrachtgevers hiermee het risico van de (bewust) onjuiste kwalificatie van een arbeidsrelatie lijken te willen verschuiven naar een arbeidsbemiddelaar. Om goed te kunnen beoordelen onder welke feiten en omstandigheden gewerkt wordt, is veelal inzicht in de hele keten en/of driehoek noodzakelijk. Bij het inschakelen van een tussenpersoon kan het nog steeds zo zijn dat het directe risico op het bestaan van een dienstbetrekking met de zzp’er bij de uiteindelijk opdrachtgever ligt in plaats van bij de bemiddelaar. Het is dus raadzaam om de situatie ook door een belastingadviseur te laten beoordelen om niet voor verrassingen te komen staan.

Een goede voorbereiding voorkomt onzekerheid 

Er kan nog steeds met zzp’ers worden samengewerkt, maar de aankondiging van de belastingdienst vormt extra aanleiding om arbeidsrelaties en interne processen in kaart te brengen als u met zzp’ers werkt. 

Door interne processen goed in kaart te brengen en arbeidsrelaties met zzp’ers consequent te blijven beoordelen, kunnen ongewenste situaties worden voorkomen. Denk bijvoorbeeld aan het hebben van ingevulde arbeidsrelatie checklists en duidelijke overeenkomsten met zzp’ers. Het goed beoordelen van alle inhuursituaties binnen de organisatie maakt dat u meer “in control” bent op de mogelijke risico’s die spelen en meer grip krijgt op de geldstromen (is het inhuur zzp of inhuur uitzendkrachten?) Tevens kunt u dan bij een controle laten zien dat u al het mogelijke doet om te voorkomen dat toch sprake is van inhuur van een werknemer in plaats van een zzp’er. 

Wij merken op dat een fiscale dienstbetrekking in de regel ook leidt tot een arbeidsovereenkomst, met aanvullende gevolgen voor het arbeidsrecht en mogelijk een verplichte aansluiting bij een pensioenfonds. Voor een toelichting op de beoordeling van de arbeidsrelatie, verwijzen wij graag naar ons eerdere nieuwsbericht: Arbeidsrelatie zzp’er beoordelen: nieuw afwegingskader vanaf 2025 - Forvis Mazars 

Meer weten? Wilt u graag meer weten over de handhaving op arbeidsrelaties vanaf 2026 en de impact op uw organisatie? Of wenst u andere hulp bij de boordeling van de arbeidsrelatie? Neem dan contact met ons op. Wij helpen u graag verder.