Fusie of overname? Vergeet de HR-impact niet

Een fusie of overname begint vaak met strategische en financiële afwegingen. Maar minstens zo belangrijk is de impact op uw personeel. Hoe gaat u om met verschillen in arbeidsvoorwaarden, organisatieculturen en leiderschap? In dit artikel worden de belangrijkste HR-thema’s bij fusies en overnames besproken – met aandacht voor zowel de organisatorische als menselijke kant.

Harmoniseren van beleid en arbeidsvoorwaarden

Wanneer twee organisaties fuseren, komen ook twee sets aan systemen, processen en afspraken samen. Arbeidsvoorwaarden, pensioenregelingen, beloningsregelingen, werktijden en mogelijk verschillende cao’s: alles moet tegen het licht worden gehouden. Dat vraagt om heldere keuzes en een zorgvuldig aanpak. Het is dan ook belangrijk dat u de tijd neemt voor het harmoniseren van beleid en arbeidsvoorwaarden. Ook is het belangrijk om de arbeids-juridische kaders goed in beeld te hebben, zoals het vergelijken van de arbeidsovereenkomsten en de (on)mogelijkheden bij het gefaseerd wijzigen van arbeidsvoorwaarden. Hoe kunt u dit het beste aanpakken? Start met een gap-analyse van het HR-beleid: breng verschillen in kaart en bepaal per onderwerp wat de impact is, wat er juridisch kan en wat het organisatiebelang is.

Duidelijkheid over uw organisatiestructuur en functiehuis

Een fusie of overname betekent meestal ook een nieuwe organisatiestructuur. Dat heeft direct invloed op rollen, functies en beloning. Dit raakt onder andere het functiehuis, functiebeschrijvingen en bijbehorende beloning. Het is belangrijk om transparant te zijn: welke functies blijven, veranderen of verdwijnen? Hoe worden mensen ingeschaald? En welke loopbaanmogelijkheden zijn er in de nieuwe organisatie? Een goed ingericht functiehuis zorgt voor duidelijkheid én rechtvaardigheid – twee dingen waar veel behoefte aan is in een periode van verandering. Om uw medewerkers duidelijkheid te bieden is het belangrijk dat u uw nieuwe organisatiestructuur niet te abstract maakt. Medewerkers willen weten waar ze aan toe zijn. Betrek  zowel leidinggevenden als medewerkers bij het (her)ontwerpen van het functiehuis en ontwikkelmogelijkheden. Dit draagt bij aan het draagvlak en voorkomt dat relevante praktijkkennis verloren gaat.

Cultuur en identiteit zijn de onzichtbare verschilmakers

Vaak wordt gedacht dat cultuur ‘vanzelf wel samenkomt’, maar dat is zelden het geval. Culturele integratie is een van de grootste uitdagingen bij fusies en overnames. Zelfs als de organisaties ogenschijnlijk op elkaar lijken, omdat ze bijvoorbeeld eenzelfde soort product verkopen, kunnen er verschillende normen en waarden zijn op het gebied van leiderschapsstijl, besluitvormingsprocessen of klantbenadering. Deze verschillen kunnen gaan wringen als er geen aandacht aan wordt besteed. Hier ligt dan ook een belangrijke taak voor HR én het management. Een veelgehoord risico bij fusies is het verlies van getalenteerde medewerkers. In de praktijk blijkt dat het dichten van de cultuurkloof en het formuleren van een gezamenlijke identiteit cruciaal zijn voor het behoud van talent. Het is daarom belangrijk om het onderwerp expliciet bespreekbaar te maken.  Organiseer (interactieve) sessies waarin teams en managers met elkaar in gesprek gaan over cultuur, normen, waarden en samenwerking. Wat zijn de gewoonten binnen beide organisaties? En wat past bij de toekomst? Door deze gesprekken actief te voeren, ontstaat ruimte voor een gezamenlijke identiteit.

Essentiele rol van het managementteam

Een fusie of overname roept vragen op bij de medewerkers: wat betekent dit voor mijn werk? Heb ik straks nog een plek? Pas ik in de nieuwe organisatie? Het managementteam heeft een essentiële rol. Niet alleen om richting te geven, maar ook om medewerkers te betrekken, te luisteren en vertrouwen te bieden. Teams hebben daarnaast tijd en ondersteuning nodig om elkaar te leren kennen, samen te werken en nieuwe routines op te bouwen. Medewerkers die meedenken en actief betrokken worden bij de integratie, voelen zich gewaardeerd en blijven verbonden, zowel met de organisatie als met elkaar. Investeer daarom in teamcoaching en leiderschapsontwikkeling en. Zo krijgen leidinggevenden handvatten om hun rol goed te vervullen en kunnen teams bouwen aan vertrouwen en samenwerking: hoe leren teams elkaar kennen, hoe werkt u aan samenwerking en veilige werkomgeving, en hoe zorgt u dat iedereen zich gezien voelt?

De waarde van een frisse blik bij fusies en overnames

Fusies en overnames brengen kansen én complexiteit met zich mee – zeker als het gaat om de integratie van mensen, processen en culturen. Het harmoniseren van arbeidsvoorwaarden, het afstemmen van beleid en het behouden van talent vragen om zorgvuldige keuzes en ervaring.

Een externe HR-professional kan helpen om met een frisse, onafhankelijke blik naar het geheel te kijken. Dat voorkomt blinde vlekken en versnelt het proces, gebaseerd op best practices en bewezen aanpakken. Voor uw organisatie biedt dit rust, structuur en meer betrokkenheid bij medewerkers – precies wat nodig is in een periode van verandering. Meer weten of sparren over dit thema? Onze HR-consultants denken graag met u mee.

Meer informatie?