Najnowsze zmiany w badaniach medycyny pracy 2025 – co warto wiedzieć

Rosnące zagrożenie chorobami cywilizacyjnymi, takimi jak otyłość, cukrzyca, choroby krążenia, a także potrzeby związane z coraz powszechniejszą pracą zdalną i stresem zawodowym to czynniki, które wpłynęły na aktualizację przepisów dotyczących medycyny pracy.

Nowe regulacje obowiązujące od 1 stycznia 2025 r. rozszerzają zakres obowiązkowych badań profilaktycznych i wprowadzają dodatkowe obowiązki po stronie pracodawców. Co dokładnie się zmieniło i jak przygotować się na te zmiany w praktyce?

1. Zakres nowych badań obowiązkowych

Do standardowego pakietu badań (wstępnych, okresowych, kontrolnych) dodano:

  • lipidogram (cholesterol, HDL, LDL, trójglicerydy),
  • pomiar glukozy i kreatyniny we krwi,
  • obliczanie wskaźnika masy ciała BMI.

Te badania mają na celu wczesne wykrywanie chorób układu krążenia, cukrzycy i problemów z wagą oraz zwiększenie ogólnej opieki medycznej nad pracownikami.

2. Badania dodatkowe – wybór i bezpłatność

Pracownicy mogą również skorzystać z badań profilaktycznych takich jak: mammografia, cytologia, PSA czy RTG klatki piersiowej. Ich realizacja nie jest obowiązkowa, ale — jeśli placówka medycyny pracy przystąpi do programu „Profilaktyka 40 plus” — są bezpłatne dla pracodawcy i pracownika.

3. Wdrożenie i integracja systemów

Mimo wejścia w życie zmian z dniem 1 stycznia 2025, pełna implementacja wymaga integracji systemów NFZ i medycyny pracy, co może potrwać kilka miesięcy.

4. Cyfryzacja – e‑Orzeczenia

Uruchomiono system e‑Orzeczeń, dzięki któremu orzeczenia lekarskie trafiają elektronicznie do systemu e-Zdrowie (P1). Usprawnia to proces administracyjny i zapewnia łatwiejszy dostęp do wyników dla pracowników i pracodawców oraz znacząco skraca czas oczekiwania na decyzję lekarza medycyny pracy.

5. Badania psychologiczne i zdalna praca

Nowe regulacje nakładają większy nacisk na kondycje psychiczną pracowników. Mają one na celu zmniejszenie liczby wypadków w pracy oraz poprawę kondycji psychicznej pracowników, co przekłada się na ich efektywność i bezpieczeństwo. Zostały wprowadzone:

  • obowiązkowe badania psychologiczne (m.in. kierowcy zawodowi, operatorzy maszyn, służby mundurowe oraz osoby pracujące w systemie zmianowym),
  • ocenę ergonomii stanowiska pracy zdalnej przez lekarza medycyny pracy. Pracodawca jest zobowiązany do dostarczenia pracownikowi sprzętu zgodnego z zasadami BHP, jeśli lekarz uzna, że obecne warunki pracy mogą negatywnie wpływać na zdrowie.
  • badania okulistyczne dla osób pracujących przy monitorze ponad 4 godz. dziennie.

Co te zmiany oznaczają w praktyce?

Dla pracodawców

  • Należy zaktualizować umowy z placówkami medycyny pracy i skierowania.
  • Warto wybrać partnera z programem „Profilaktyka 40 plus”, by uniknąć kosztów dodatkowych badań.
  • Elektroniczne e‑Orzeczenia oznaczają mniej papierologii i szybsze procesy.
  • Zwiększyła się odpowiedzialność za warunki pracy osób pracujących zdalnie.

 Dla pracowników

  • Więcej badań profilaktycznych to większy zakres opieki zdrowotnej, a nie tylko formalność.
  • Mają możliwość skorzystania ze specjalistycznych badań bez dodatkowych kosztów.
  • Dzięki cyfryzacji łatwiej monitorować swoje orzeczenia i historię zdrowotną.
  • Profilaktyka zdrowia psychicznego i większa ergonomia pracy.

Podsumowanie

Zmiany w medycynie pracy w 2025 to kluczowy krok w kierunku proaktywnej profilaktyki zdrowotnej — uwzględniający nowoczesne zagrożenia, psychologię pracy, ergonomię oraz cyfryzację dokumentów. Warto wdrożyć je sprawnie, dzięki czemu stanie się to korzyścią zarówno dla zdrowia i bezpieczeństwa zespołu, jak i efektywności całego działu HR. Nowe przepisy to nie tylko dodatkowe obowiązki, ale także szansa na budowanie zdrowszego środowiska pracy. Warto więc postrzegać te zmiany jako inwestycję w kapitał ludzki, który jest fundamentem każdej dobrze prosperującej firmy.

 

Autor: Monika Kaleta, Starsza specjalistka ds. kadr i płac w Dziale outsourcingu kadrowo-płacowego Forvis Mazars