Fortune Kasım 2019, Bağış ve Yardımlarda Vergi İndirimi
Değerli Fortune okuyucularım,
Bu yazımda vergi mevzuatımızda indirim olarak kabul edilen bağış ve yardımlar hakkındaki değerlendirmelerimi sizinle paylaşmak istiyorum.
Kişiler ve kurumlar finansal olanakları çerçevesinde zaman zaman ayni veya nakdi bağışta bulunabilmektedir. Bilindiği üzere vergiler esas olarak kamu harcamalarının finansmanı amacıyla toplanmaktadır. Sağlık ve eğitim gibi birçok kamusal harcama toplanan bu vergiler ile karşılanmaktadır. Vergi mevzuatında bağış ve yardımlar ile ilgili yapılmış olan düzenlemeler daha çok mükelleflerinin kamusal harcamalara gönüllü ve doğrudan katılımını teşvik amacı ile yapılmaktadır.
Bağış ve yardımlar ile ilgili düzenlemeler gelir ve kurumlar vergisi kanunlarında yer almakla birlikte başka özel kanunlarda da bu konuda bazı düzenlemeler bulunmaktadır. Yapılan bağışların gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerince kazançlarından indirilebilmesi için söz konusu bağış ve yardımın karşılıksız olması, beyanname üzerinde gösterilmesi ve yeteri kadar kazanç olması gerekir.
Bağış ve yardımların türüne göre, bağış ve yardım tutarının tamamının veya sadece bir kısmının kazançtan indirilebilmesine imkân tanınmıştır. Örneğin vergi muafiyeti tanınan vakıflara ve kamu yararına çalışan derneklere yapılan bağışların indirimi kazancın %5’i ile sınırlı tutulmuştur. Kültür ve turizm amaçlı bağışlar ile Türkiye Kızılay Derneği ve Türkiye Yeşilay Cemiyeti’ne makbuz karşılığı yapılan nakdi bağışlarda ise bağış tutarının tamamı kazançtan indirilebilmektedir.
Yine Yüksek Öğretim Kanunu’nda yer alan benzer bir düzenleme ile üniversitelere yapılan bağışlar ile genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere ve köylere bağışlanan okul, sağlık tesisi ve yüz yatak (kalkınmada öncelikli yörelerde elli yatak) kapasitesinden az olmamak üzere öğrenci yurdu, çocuk yuvası, yetiştirme yurdu, huzurevi, bakım ve rehabilitasyon merkezi ile mülki idare amirlerinin izni ve denetimine tabi olarak yaptırılacak ibadethaneler ve Diyanet İşleri Başkanlığı denetiminde yaygın din eğitimi verilen tesislerin inşası dolayısıyla yapılan harcamalar ve bunların faaliyetlerini devam ettirebilmeleri için yapılan nakdi ve ayni bağışların tamamı kazançtan indirilebilir. Şirket bünyesinde inşa edilen okul, yurt, sağlık tesisi vb. tesislerin indirime konu bağış olarak dikkate alınabilmesi için öncelikle bu tesislerin bağışlanacağı Bakanlık ile bir protokol imzalanması ve söz konusu tesislerin ilgili kuruma tesliminin bir tutanak ile yapılması gerekmektedir. Buna karşın faaliyeti devam eden yukarıda sayılan kurumlara yapılan mal ve hizmet bağışlarında ise söz konusu mal ve hizmetlerin teslim alındığına dair ilgili faturanın teslim alan kurumca imzalanması gerekir.
Özetle, bağış ve yardımlarda özellikle, yeterli düzeyde kazancın olmasına, kanunen kabul edilen limitlerin aşılıp aşılmadığına ve bağış ve yardımların belgelendirilmesine dikkat edilmelidir. Ayrıca bir kısım bağış ve yardımlar için katlanılan KDV, indirim veya iadeye konu edilirken, önemli kısmında KDV indirimlerinin düzeltilmesi de gereklidir. Bu bakımdan bağış ve yardımın türüne göre KDV hesaplarının da kontrolü önem taşır.
Yapılan bağış ve yardımın vergi mevzuatı karşısındaki durumunun mutlaka uzmanına danışarak belirlenmesini tavsiye ederim.
Leon Aslan Coşkun